Op tv was een interview met Sherma Rous een zangeres afkomstig van Curacao, die in Nederland redelijk bekend is. Ze sprak o.a. over haar opvoeding waarbij met name haar beide oma’s een grote rol hadden gespeeld. Ze zei dat het voor haar een enorme cultuurshock was om in Nederland terecht te komen. Dat je bijvoorbeeld naar huis moest als je op bezoek was en mensen gingen eten. Ze begreep er niets van. Op Curacao at je gewoon een bordje mee. Er was altijd wel wat over voor je.
Maar ze heeft zich goed staande kunnen houden al kwam ze in haar eentje naar Nederland als jong meisje. Waarschijnlijk mede door de opvoeding van de oma’s. Zo hadden ze haar ook geleerd om je te verplaatsen in de ander en goed naar hem te luisteren.
Bij mijn opleiding Psychodrama komt dat ook vaak ter sprake. In feite hebben we meestal geen idee hoe de ander denkt en hebben we ook niet automatisch de neiging ons dat af te vragen. Daar werd een situatie vaak uitgespeeld. Je speelde dan eerst jezelf en vervolgens de ander die in de situatie betrokken was. Bijvoorbeeld twee vriendinnen die een carriereswitch bespraken van een van de twee. De een was nog onzeker over de keuze, de ander begon na twee minuten bij hoog en bij laag te vertellen dat ze echt voor het hoogste moest gaan. Toen ze dit uitspeelden en de vriendin zich in de positie van de eerste bevond, voelde ze hoe weinig ruimte ze had geboden voor de ander om haar gedachten uit te spreken en na te denken wat ze nu echt wilde.
Dat helpt erg om naar je eigen gedrag te kijken.
Je kunt bijvoorbeeld ook zelf een doortastend type zijn met veel initiatief. Op den duur ga je je dan vaak ergeren aan de anderen die voor jouw gevoel niets uitvoeren. Je hebt echter niet in de gaten dat je de ander voortdurend het gras voor de voeten wegmaait. De ander raakt gefrustreerd en haakt af. En jijzelf hebt het gevoel dat je zelf totaal voorbij rent en wordt steeds bozer op luie anderen. Als je zo’n soort patroon bijvoorbeeld gaat herkennen kan dat erg helpen. Het bespreekbaar maken en vervolgens anders doen is een hele kunst, maar wel vruchtbaar.